|
امام خميني(ره):
رحمت سرشار خداوند متعال برشهداي فضيلت،شهدايي كه با نياز خون خود،درخت با بركت اسلام را آبياري نمودند.
مقام معظم رهبري: اگر فداكاري اين عزيزان و اگر جانفشاني بهترين عناصر اين ملت در ميدان‌هاي نبردنبودهيچيك از اين آرزوهايي كه محقق شد تحقق نمي‌يافت.
مردي به ازاي شرف
اگر چه زمين همواره مادر شگفتي‌ها بوده است،اما شدت شگفتي ها معمولا در مقايسه با شرايط محيطي اطراف آن شگفتي است كه تعريف مي‌شود. گاهي وقوع يك حادثه يا بروز يك پديده تنها در قياس با ساير حوادث و وقايع آن محيط است كه شگفتي به نظر مي‌رسد،حال آنكه ممكن است همان حادثه يا پديده در جامعه‌اي ديگر چندان به چشم نيايد برجسته و متمايز نشان ندهد.
با اين حال طلوع نام بلندي مثل دكتر مصطفي چمران در جهان ،يك شگفتي است و همه مرزهاو اقليم‌ها را فارغ از مقتضيات زماني و مكاني در مي‌نوردد.
كسي كه بتواند تا كرانه‌هاي دوردست علم و تكنولوژي را فروتنانه بپيماند و وسيع‌ترين آفاق و انفس جهان را به چشم دل ببيند و مراتب بلند عرفاني را بي‌هياهو،طي كنداما هنوز دلش مظلوميت كودكي گمنام را در كرانه‌هاي اشغال شده فلسطين تاب نياورد و شرايط سخت سربازي را در همه جبهه‌هاي نبرد به جان بخرد،ديگر در تنگناي حوادث و وقايع محصور نخواهد ماند.
او جانش را چنان زلال كرده بود كه هر آينه،عكس رخ يار در آن مي‌تابيدو روحش راچنان وسعت بخشيده بود كه تا ناپيداترين افق‌ها پر مي‌كشيدو در طوفان بدايدو مصائب استوار نگاهش مي‌داشت. اكنون كه او از سدرةالمنتهي براين جهان پرغوغا مي‌نگردو ديگر دستهاي مهربانش پناهگاه مظلومان لبنان و فلسطين و ايران نيست،ماييم و راهي كه او پيش روي ما گذاشت. ماييم و نامي كه از او در حافظه نسل امروز و ديروز ما،باقي است.
مي‌دانيم تهيه و انتشار اين يادنامه هرگز در خور آن همه رفعت و بزرگي نيست اما بي‌ترديد غبار گذر ايام را از پيشاني خاطرات درخشان روزهاي حضور آن بزرگمرد خواهد ستردو طراوتي تازه به ياد هميشه زنده‌اش خواهد بخشيد.
در گذر ايام
دكتر مصطفي چمران در سال 1311در تهران،خيابان پانزده خرداد،بازار آهنگرها،سرپولك متولد شد.
وي تحصيلات خود را در مدرسه انتصاريه،نزديك پامنار،آغاز كردو در دارالفنون و البرز دوران متوسطه راگذراند؛در دانشكده فني دانشگاه تهران ادامه تحصيل دادو در سال 1336در رشته الكترومكانيك فارغ التحصيل شدو يك سال به تدريس در دانشكده فني پرداخت. وي در همه دوران تحصيل شاگرد اول بود. در سال1337با استفاده از بورس تحصيلي شاگردان ممتاز به آمريكا اعزام شد . پس از تحقيقات علمي در جمع معروفترين دانشمندان جهان در كاليفرنيا و يكي از معتبرترين دانشگاه‌هاي آمريكا-بركلي –باممتازترين درجه علمي موفق به اخذ دكتراي الكتروينك و فيزيك پلاسما گرديد.
او از 15سالگي در درس تفسير قرآن مرحوم آيت‌الله طالقاني،در مسجد هدايت و درس فلسفه و منطق استاد شهيدمرتضي مطهري و بعضي از اساتيد ديگر شركت ميكرد. و از اولين اعضاي انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه تهران بود. در مبارزات سياسي دوران اكبر مصدق از مجلس چهاردهم تا ملي شدن صنعت نفت شركت داشت و از عناصر پر تلاش در پاسداري از نهضت ملي ايران در كشمكش‌هاي مرگ و حيات اين دوره بود. بعد از كودتاي ننگين 28مردادو سقوط حكومت دكترمصدق ،به نهضت مقاومت ملي ايران پيوست و سخت‌ترين مبارزه‌هاو مسؤوليت‌هاي او عليه استبدادو استعمار شروع شدو تا زمان مهاجرت از ايران،بدون خستگي و باهمه قدرت خود،عليه نظام طاغوتي شاه جنگيدو خطرناكترين ماموريت‌ها را در سخت‌ترين شرايط با موفقيت به انجام رسانيد. در آمريكا،با همكاري بعضي از دوستايش،براي اولين بار انجمن اسلامي دانشجويان آمريكا را پايه‌ريزي كردو از مؤسسين انجمن دانشجویان ايراني در كاليفرنيا و از فعالين انجمن دانشجويان ايراني در آمريكا به شمار ميرفت كه به دليل اين فعاليت‌ها ،بورس تحصيلي وي از سوي رژيم شاه قطع مي‌شود. پس از قيام خونين 15خردادسال 1342به همراه بعضي از دوستان مؤمن و همفكر،رهسپار مصر مي‌شود و مدت دو سال ،در زمان حكومت عبدالناصر،سخت‌ترين دوده‌هاي چريكي و جنگهاي پارتيزاني رامي‌آموزد و به عنوان بهترين شاگرد اين دوره شناخته مي‌شودو فورا مسؤوليت تعليم چريكي مبارزان ايراني به عهده او گذارده مي‌شود. پس از پيروزي انقلاب به وطن باز مي‌گرددو از همان روزهاي آغازين حضور در ايران اسلامي تجربيات خود را در خدمت انقلاب مي‌گذارد.
معاونت نخست‌وزيري ،وزارت دفاع،نمايندگي مجلس شوراي اسلامي و نمايندگي رهبر انقلاب در شوراي عالي دفاع از جمله سمت‌هاو مسؤوليت‌هاي دكتر چمران بوده است.
رو در روي فالانژها
بعد از وفات عبدالناصر،دكتر چمران رهسپار لبنان مي‌شود تا يك پايگاه چريكي براي تعليم مبارزان ايراني تاسيس كند.
او در آن زمان به كمك امام موسي صدر،سازمان «امل »را بر اساس اصول و مباني اسلامي پي‌ريزي مي‌نمايد كه در ميان توطئه‌هاو دشمني‌هاي چپ و راست كه در لبنان جريان داشت،با تكيه بر ايمان به خداو با اسلحه شهادت،خط راستين اسلام انقلابي راپياده مي‌كندو علي گونه در معرمه‌هاي مرگ و حيات به آغوش گرداب خطر فرو ني‌رودو در طوفان‌هاي سهمناك سرنوشت،حسين وار به استقبال شهادت مي‌تازدو پرچم خونين تشيع را در برابر جبارترين ستمگران روزگار،صهيونيزم اشغالگرو همدستان خونخوار آنها ،راستگرايان «فالانژ»به اهتزاز در مي‌آوردواز قلب بيروت سوخته و خراب به يادگار مي‌گذاردكه در قلب محرومين و مستضعفين شيعه جاي گرفته و شرح اين مبارزات افتخار آميز با قلمي سرخ و به شهادت خون پاك شهداي لبنان،بر كف خيابان‌هاي داغ و بر دامنه كوههاي مرزي اسرائيل براي ابد ثبت گرديده‌است.
بازگشت دكتر به ايران
دكتر چمران با پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي ايران،بعد از سالهاهجرت،به وطن باز مي‌گردد. همه تجربيات انقلابي و علمي خود را در خدمت انقلاب مي‌گذارد؛خاموش و آرام ولي فعالانه و قاطعانه به سازندگي مي‌پردازدو همه تلاش خود را صرف تربيت اولين گروه پاسداران انقلاب در سعد آبادميكندو سپس در شغل معاونت نخست وزير در امور انقلاب شب و روز خود را به خطر مي‌اندازد تا سريع‌ترو قاطعانه‌تر مساله كردستان را فيصله دهد تا اين كه بالاخره در قضيه فراموش ناشدني« پاوه»قدر ت ايمان و اراده آهنين و شجاعت و فداكاري او بر همگان ثابت مي‌گردد.
دفاع مقدس –چمران –جنگهاي نامنظم
دكتر چمران بعد از حمله ناجوانمردانه ارتش صدام به مرزهاي ايران و يورش سريع آنها به شهرهاو روستاهاو مردم بي‌دفاع،نتوانست آرام بگيردو به خدمت امام امت رسيدو با اجازه ايشان به همراه آيت‌الله خامنه‌اي ،نماينده ديگر امام در شوراي عالي دفاع و نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي،به اهواز رفت.از آنجايي كه او هميشه خود را در گرداب خطر مي‌افكندو هراسي از مرگ نداشت،از همان بدو ورود دست به كار شدو در آن شب،اولين حماسه چريكي را عليه تانكهاي دشمن كه با چند كيكومتري شهر در حال سقوط اهواز پيشروي كرده بودند،آغاز كرد.
گروهي از رزمندگان داوطلب،به گرد او جمع شدند واو با تربيت و سازماندهي آنان ،ستاد جنگهاي نامنظم را در اهواز تشكيل داد. اين گروه كم كم قوت گرفت و منسجم شدو خدمات زيادي انجام داد.
ايجاد واحد مهندسي فعال براي ستاد جنگهاي نامنظم يكي از اين برنامه‌ها بود كه به كمك آن،جاده‌هاي نظامي به سرعت در نقاط مختلف ساخته شدو با نصب پمپ‌هاي آب در كنار رود كارون و احداث يك كانال به طول حدود بيست كيلومترو عرض يكصدمتر در مدتي حدود يك ماه ،آب كارون را به طرف تانكهاي دشمن روانه ساخت،به طوري كه آنها مجبور شدند چند كيلومتر عقب‌نشيني كنند آنها سدي عظيم در مقابل خود ديدندو با اين عمل فكر تسخير اهواز را براي هميشه از سر بيرون كنند. يكي از كارهاي مهم و اساسي او از همان روزهاي اول،ايجاد هماهنگي بين ارتش،سپاه و نيروهاي داوطلب مردمي بود كه در منطقه حضور داشتند. بازده اين حركت و شيوه جنگ مردمي و هماهنگي كامل بين نيروهاي موجود،تاكتيك تقريبا جديد جنگي بود؛چيزي كه دشمنان قبلا فكر آن را نكرده بودند.
حماسه سوسنگرد
پس از ياس دشمن از تسخيراهواز ،صدام سخت به فتح سوسنگرد دل بسته بود تا روياي قادسيه را تكميل كند و به همين خاطر،براي دومين بار به آن شهر مظلوم حمله كرد. سه روز تانكهاي دشمن شهر را در محاصره گرفتندو روز سوم تعدادي از آنها توانستند به داخل شهر راه يابند.
دكتر چمران كه از محاصره تعدادي از ياران و رزمندگان شجاع خود در آن شهر سخت برآشفته بود،با فشارو تلاش فراوان خود و ايت‌الله خامنه‌اي ،ارتش را آماده ساخت كه دست به يك حمله خطرناك و حمايه‌آفرين و نابرابر بزندو خود نيز نيروهاي مردمي و سپاه پاسداران را در كنار ارتش سازماندهي كرد و بانظمي نو و شيوه‌اي جديد از جانب جاده اهواز –سوسنگرد به دشمن يورش بردند. شهيد چمران پيشاپيش يارانش،به شوق كمك و ديدار برادران محاصره شده در سوسنگرد،به سوي اين شهر مي‌شتافت كه در محاصره تانكهاي دشمن قرار گرفت. او ساير رزمندگان را به سوي ديگري فرستاد تا نجات يابندو خود را به حلقه محاصره دشمن انداخت؛در اين هنگام بود كه نبرد سخت در گرفت؛نيروهاي كماندوي دشمن از پشت تانكها به او حمله كردندو او همچون شيري در ميدان،در مصاف با دشمن متجاوز ،از نقطه‌اي به نقطه‌اي ديگرو از سنگري به سنگري ديگر ميرفت. كماندوهاي دشمن او را زير رگبارگلوله خود گرفته بودند،تانكها به سوي او تيراندازي مي‌كردندو از شجاعانه بدون هراس از انبوه دشمن و آتش شديد دشمن،به آتش آنها پاسخ گفته و هر لحظه سنگر خود را تغيير مي‌داد. در همين اثناء،همرزم باوفايش به شهادت رسيدو او يك تنه به نبرد حسين گونه خود ادامه مي‌دادو به سوي دشمن حمله مي‌برد. هرچه تنور جنگ گرم تر مي‌شد . آتش حمله بيشتر زبانه مي‌كشيد،چهره ملكوتي او گلگون و شوق به شهادتش افزونتر مي‌شدتا آن كه از دو قسمت پاي چپ زخمي شد. اودر همي حال موفق شد تا با كمك يك رزمنده ديگر يك كاميون عراقي را غنيمت بگيردو خود را به نيروهاي اسلام برساند. خبر زخمي شدن چمران و رشادتهاي او در اين حال ،شور و هيجاني دو چندان به ياران او داد كه بي‌محابا بر دشمن تاختندو سوسنگرد را از محاصره نجات دادند.
هاله‌هاي عاشقي
او مرد جنگ بود
وقتي جنگ شروع شد به فكر افتاد برود جبهه نه توي مجلس بند مي‌شد نه وزارتخانه. رفت پيش امام. گفت:«بايد نامنظم با دشمن بجنگيم تاهم نيروها خودشان را آماده كنند،هم دشمن نتواند پيش بيايد.»
برگشت و همه را جمع كرد. گفت:«آماده شويد همين روزها راه مي‌افتيم»
پرسيديم :«امام؟»
گفت:«دعايمان كردند.»
هجده،بالاترين نمره
سال دوم يك استاد داشتيم كه گير داده بود همه بايد كراوات بزنند. سرامتحان،چمران كراوات نزد،استاد دو نمره از امتحانش كم كردشد هجده ،بالاترين نمره.
آماده براي شهادت
از فرماندهي دستور دادند:«پل را بزنيد»همه بچه‌ها جمع شدند،گروه داوطلب. دكتر به هيچ كدام اجازه ندادبروند. ميگفت«پل زير ديدمستقيم است.»
يك روز صبح خبر آوردند پل ديگر نيست. رفتيم آنجا. واقعا نبود. گزارش دادنددكتر و گروهش ديشب از كنار رود برمي‌كشتند. مي‌خنديدند. برمي‌گشتند.
فعالتهاي شهيد
وزارت دفاع
دكتر چمران بعد از اين پيروزي بي نظير و بازگشت به تهران از طرف رهبر عاليقدر انقلاب ، امام خميني (ره) به وزارت دفاع منصوب گرديد .
در پست جديد ، براي تغيير و تحول ارتش از يك نظام طاغوتي ، به يك سلسله برنامه هاي وسيع بنيادي دست زد كه پاكسازي ارتش و پياده كردن برنامه هاي اصلاحي از اين قبيل است تا به ياري خدا و پشتيباني ملت ، ارتشي به وجود آيد كه پاسدار انقلاب ، امنيت و استقلال كشور باشد و رسالت مقدس اسلامي ما را به سر منزل مقصود برساند .
مجلس
دكتر مصطفي چمران در اولين دور انتخابات مجلس شوراي اسلامي ، از سوي مردم تهران به نمايندگي انتخاب شد و تصميم داشت در تدوين قوانين و نظام جديد انقلابي ، به خصوص در ارتش ، حداكثر سعي و تلاش خود را بكند تا ساختار گذشته ارتش به نظام انقلابي و شايسته ارتش اسلامي تبديل شود . در يكي از نيايشهاي خود بعد از انتخاب نمايندگي مردم در مجلس شوراي اسلامي ، اين سان خدا را شكر مي گويد : «خدايا ، مردم آنقدر به من محبت كرده اند و آنچنان مرا از باران لطف و محبت خود سرشار كرده اند كه به راست خجلم و آنقدر خود را كوچك مي بينم كه نمي توانم از عهده آن به درآيم و شايسته اين همه مهر و محبت باشم . »
وي سپس به نمايندگي رهبر كبير انقلاب اسلامي در شوراي عالي دفاع منصوب شد و مأموريت يافت تا به طور مرتب گزارش كار ارتش را ارائه كند .
در خوزستان
پس از شروع جنگ تحميلي عراق عليه ايران دوران حماسه ساز و پرتلاش ديگري را آغاز مي كند كه نمونه كامل ايثار ، شجاعت و در عين فروتني و كار مداوم بدون سروصدا و فقط براي خدا مي باشد .
دكتر چمران بعد از حمله ناجوانمردانه ارتش صدام به مرزهاي ايران و يورش سريع آنها به شهرها و روستاها و مردم بي دفاع ،نتوانست آرام بگيرد و به خدمت امام امت رسيد و با اجازه ايشان به همراه آيت الله خامنه اي نماينده ديگر امام در شوراي عالي دفاع و نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي ،به اهواز رفت . از آنجايي كه او هميشه خود را در گرداب خطر مي افكند و هراسي از مرگ نداشت ،از همان بدو ورود دست به كار شد و در آن شب ،اولين حمله چريكي را عليه تانكهاي دشمن كه تا چند كيلومتري شهر در حال سقوط اهواز پيشروي كرده بودند ، آغاز كرد .
تشكيل ستاد جنگهاي نامنظم
گروهي از رزمندگان داوطلب ، به گرد او جمع شدند و او با تربيت و سازماندهي آنان ، ستاد جنگهاي نامنظم را در اهواز تشكيل داد . اين گروه كم كم قوت گرفت و منسجم شد و خدمات زيادي انجام داد . تنها كساني كه از نزديك شاهد ماجراهاي تلخ و شيرين ، پيروزيها و شكستها ،شهامتها و شهادتها و ايثارگريهاي آنان بودند ، به گوشه اي از اين خدمات كه دكتر چمران شخصاً مايل به تبليغ و بازگويي آنها نبود ، آگاه دارند .
يكي از كارهاي مهم و اساسي او از همان روزهاي اول ، ايجاد هماهنگي بين ارتش ، سپاه و نيروهاي داوطلب مردمي بود كه در منطقه حضور داشتند . بازده اين حركت و شيوه جنگ مردمي و هماهنگي كامل بين نيروهاي موجود : تاكتيك تقريباً جديد جنگي بود ؛ چيزي كه ابرقدرتها قبلاً فكر آن را نكرده بودند . متأسفانه اين هماهنگي در خرمشهر به وجود نيامد و نيروهاي مردمي تنها ماندند . او تصميم داشت به خرمشهر نيز برود ، ولي به علت عدم وجود فرماندهي مشخص در آنجا و خطر سقوط جدي اهواز ، موفق نشد ولي چندين بار نيروهاي بين دويست تا يك هزار نفر را سازماندهي كرده و به خرمشهر فرستاد و آنان به كمك ديگر برادران مقاوم خود توانستند در جنگي نابرابر مقابل حملات پياپي دشمن تا مدتها مقاومت كنند جنگ نامنظم يعني اين!
مي‌گفتند:«چمران هميشه توي محاصره است»راست مي‌گفتند.منتها دشمن مارا محاصره نمي‌كرد. دكتر نقشه‌اي مي‌ريخت. مي‌رفتيم وسط محاصره ،محاصره رامي‌شكستيم و مي‌آمديم بيرون!
تركش‌هاي سرخ
داشت منطقه را براي مقدم پور،فرمانده جديد،توضيح مي‌داد. مثل هميشه راست ايستاده بود روي خاكريز. حدادي هم با آنها بود. سه نفر بودند؛سه تا خمپاره رفت طرفشان. اولي پانزده متري. دومي هفت متري و سومي پشت پاي دكتر،روي خاكريز.
ديديم هر سه نفرشان افتادند.پريديم بالاي خاكريزو تركش خمپاره خورده بود به سينه حدادي،صورت مقدم پور و پشت سر دكتر.
آغاز حركت مجدد
به رغم اصرار و پيشنهاد مسئولين و دوستانش ، حاضر به ترك اهواز و ستاد جنگهاي نامنظم و حركت به تهران براي معالجه نشد و تمام مدت را در همان ستاد گذراند ، در حالي كه در كنار بسترش و در مقابلش نقشه هاي نظامي منطقه ، مقدار پيشروي دشمن و حركت نيروهاي خود نصب شده بود و او كه قدرت و ياراي به جبهه رفتن نداشت ، دائماً به آنها مي نگريست و مرتب طرحهاي جالب و پيشنهادهاي سازنده در زمينه هاي مختلف نظامي ، مهندسي و حتي فرهنگي ارائه مي داد . كم كم زخم هاي پاي او التيام مي يافت و او ديگر نمي توانست سكون را تحمل كند و با چوب زيربغل بپاخاست و باز هم آماده رفتن به جبهه شد .
به دنبال نبرد بيست و هشتم صفر ( پانزدهم دي ماه 59 ) كه منجر به شكست قسمتي از نيروهاي ما شد و فاجعه هويزه به بار آمد ، ديگر تاب نشستن نياورد ؛ تعدادي از رزمندگان شجاع و جان بركف را از جبهه فرسيه انتخاب كرد و با چند هليكوپتر كه خود فرماندهي آنها را بر عهده داشت ، با همان چوب زير بغل دست به عملي بي سابقه و انتحاري زد . او در حالي كه از درد جنگ به خود مي پيچيد و از ناراحتي مي خروشيد ، آماده حمله به نيروهاي پشت جبهه و تداركاتي دشمن در جاده جفير به طلايه شد كه به خاطر آتش شديد دشمن ، هليكوپترها نتوانستند از سد آتش آنها از منطقه هويزه بگذرند و حمله هوايي دشمن هليكوپترها را مجبور به بازگشت ساخت كه وي از اين بازگشت سخت ناراحت و عصباني بود .
ديدار امام امت
بالاخره در اسفند ماه 59 چوب زيربغل را نيز كنار گذاشت و با كمي ناراحتي راه مي رفت و همراه با همرزمانش از يكايك جبهه هاي نبرد در اهواز ديدن كرد .
پس از زخمي شدن ، اولين بار براي ديدار با امام امت (ره) پدرانه و با ملاطفت خاصي به سخنانش گوش مي داد ، او و همه رزمندگان را دعا مي كرد و رهنمودهاي لازم را ارائه مي داد .
دكتر چمران از سكون و عدم تحركي كه در جبهه ها وجود داشت دائماً رنج مي برد و تلاش مي كرد كه با ارائه پيشنهادها و برنامه هاي ابتكاري حركتي به وجود آورد و اغلب اين حركتها را توسط رزمندگان شجاع و جان بركف ستاد نيز عملي مي ساخت . او اصرار داشت كه هرچه زودتر به تپه هاي الله اكبر و سپس به بستان حمله شود و خود را به تنگه چزابه كه نزديكي مرز است ، رسانده تا ارتباط شمالي و جنوبي نيروهاي عراقي و مرز پيوسته آنان قطع شود . بالاخره در سي و يكم ارديبهشت ماه سال شصت ، با يك حمله هماهنگ و برق آسا ،ارتفاعات الله اكبر فتح شد كه پس از پيروزي سوسنگرد بزرگترين پيروزي تا آن زمان بود . شهيد چمران به همراه رزمندگان شجاع اسلام در زمره اولين كساني بود كه پاي به ارتفاعات الله اكبر گذاشت ؛ در حالي كه دشمن زبون هنوز در نقاطي مقاومت مي كرد . او و فرمانده شجاعش ايرج رستمي ، دو روز بعد با تعدادي از جان بركفان و ياران خود توانستند با فداكاري و قدرت تمام تپه هاي شحيطيه ( شاهسوند ) را به تصرف درآورند ، در حالي كه ديگران در هاله اي از ناباوري به اين اقدام جسورانه مي نگريستند .
پس از پيروزي ارتفاعات الله اكبر ،اصرار داشت نيروهاي ما هرچه زودتر ، قبل از اين دشمن بتواند استحكاماتي براي خود ايجاد كند ، به سوي بستان سرازير شوند كه اين كار عملي نشد و شهيد چمران خود طرح تسخير دهلاويه را با ايثار و گذشت و فداكاري رزمندگان جان بر كف ستاد جنگهاي نامنظم و به فرماندهي ايرج رستمي عملي ساخت .
فتح دهلاويه ، در نوع خود عملي جسورانه و خطرناك و غرور آفرين بود . نيروهاي مومن ستاد پلي بر روي رودخانه كرخه زدند ، پلي ابتكاري و چريكي كه خود ساخته بودند . از رودخانه عبور كردند و به قلب دشمن تاختند و دهلاويه را به ياري خداي بزرگ فتح كردند . اين اولين پيروزي پس از عزل بني صدر از فرماندهي كل قوا بود كه به عنوان طليعه پيروزيهاي ديگر به حساب آمد .
در سي ام خرداد ماه سال شصت ، يعني يك ماه پس از پيروزي ارتفاعات الله اكبر ،در جلسه فوق العاده شوراي عالي دفاع در اهواز با حضور مرحوم آيت الله اشراقي شركت و از عدم تحرك و سكون نيروها انتقاد كرد و پيشنهادهاي نظامي خود ،از جمله حمله به بستان را ارائه داد .
اين آخرين جلسه شوراي عالي دفاع بود كه شهيد چمران در آن شركت داشت و فرداي آن روز ، روز غم انگيز و بسيار سخت و هولناكي بود .
شهادت نزديك است
در سحرگاه سي و يكم خردادماه شصت،ايرج رستمي فرمانده منطقه دهلاويه به شهادت رسيد. دکتر بشدت از اين حادثه افسرده و ناراحت بود. غمي مرموز همه رزمندگان ستاد،به خصوص رزمندگان و دوستان رستمي را فراگرفته بود. دستهاي از دوستان صميمي او مي‌گريستند و گروهي ديگر مبهوت فقط به شهادت مي‌وزيد و گويي همه در سكوتي مرگبار منتظر حادثه‌اي بزرگ و زلزله‌اي وحشتناك بودند. شهيد چمران ،يكي ديگر از فرماندهايش را احضار كردو او را به جبهه برد تا در دهلاويه به جاي رستمي معرفي كندو در لحظه حركت وي ،يكي از رزمندگان با سادگي و زيبايي گفت:«همانند روز عاشورا كه يكايك ياران حسين(ع)به شهادت رسيدند،عباس علمداراو (رستمي)هم به شهادت رسيد و اينك خود او همانند ظهر عاشوراي حسين(ع)آماده حركت به جبهه است.»
همه اطرافيانش هنگام خروج از ستاد با او وداع مي‌كردندو بانگاه‌هاي اندوهبار تا آنجا كه چشم مي‌ديدو گوش مي‌شنيد،او و همراهانش را دنبال مي‌كردندو غمي مرموز و تلخ بردلشان سنگيني ميكرد.
دكتر چمران،شب قبل در آخرين جلسه مشورتي ستاديارانش را با وصاياي بي‌سابقه‌اي نصيحت كرده بود. خدا ميداند كه در پس چهره ساكت و آرام ملكوتي او چه غوغا و چه شور و هيجاني از شوق رهايي،رستن ازغم و رنج‌ها،شنيدن دروغ و تهمت‌ها و دم برنياوردن‌ها و از شوق شهادت بر پا بود. چه بسيار ياران باوفاي او به شهادت رسيده بودند و اينك او خور به قربانگاه ميرفت. سالها ياران و تربيت‌شدگان عزيزش در مقابل چشمانش و در كنارش شهيد شدندو او آنها را بر دوش گرفت و خود در اشتياق شهادت سوخت،ولي خداي بزرگ او را در اين آزمايش‌هاي سخت محك مي‌زدو مي‌آموزد،او را هرچه بيشتر مي‌گداخت و روحش را صيقل مي‌داد با قرباني عاليتري از خاكيان را به ملائك معرفي نمايد. و بگويد:«اني اعلم مالا تعلمون»«من چيزهايي ميدانم كه شما نمي‌دانيد.»
به طرف سوسنگرد به راه افتاد و در بين راه مرحوم آيت‌الله اشراقي و شهيد تيمسار فلاحي را ملاقات كرد. براي آخرين بار يكديگر را بوسيدندو باز هم به حركت ادامه داد تا به قربانگاه رسيدو همه رزمندگان را در كانالي پشت دهلاويه جمع كرد،شهادت فرمانده‌شان ،ايرج رستمي را به آنها تبريك و تسليت گفت و با صدايي محزون و گرفته از غم فقدان رستمي،ولي نگاهي عميق و پرنور و چهره‌اي نوراني و دلي مالامال از عشق به شهادت و شوق ديدار پروردگار،گفت:«خدا رستمي را دوست داشت و برد و اگر ما را دوست داشته باشد،مي برد. خداوند ثابت كرد كه او را دوست دارد و چه زود او را به سوي خود فراخواند.
وصيت نامه شهيد مصطفي چمران
وصيت ميكنم …
وصيت مي كنم به كسي كه او را بيش از حد دوست مي دارم - به معبود من، به معشوق من ، به امام موسي صدر ، كسي كه او را مظهر علي ميدانم - او را وارث حسين مي‌خوانم - كسي كه رمز طايفه شيعه و افتخار آن و نماينده هزار و چهار صد سال درد و غم و حرمان و مبارزه و سرسختي و حق طلبي و بالاخره شهادت است. آري به امام موسي وصيت ميكنم …
براي مرگ آماده شده‌ام و اين امري است طبيعي ومدتهاست كه با آن آشنا هستم ، ولي براي اولين بار وصيت ميكنم . خوشحالم كه در چنين راهي به شهادت مي‌رسم– خوشحالم كه از عالم و مافيها بريده‌ام - همه چيز را ترك گفته‌ام– علائق را زير پا گذاشته‌ام-قيد و بندها را پاره كرده‌ام- دنيا و مافيها را سه طلاقه گفته‌ام و با آغوش باز به استقبال شهادت مي‌روم.
از اينكه به لبنان آمدم و پنج يا شش سال با مشكلاتي سخت دست به گريبان بوده‌ام، متأسف نيستم- از اينكه آمريكا را ترك گفتم، از اينكه دنياي لذات و راحت‌طلبي را پشت سر گذاشتم- از اينكه دنياي علم را فراموش كردم- از اينكه از همه زيبائيها و خاطره زن عزيز و فرزندان دلبندم گذاشته‌ام، متأسف نيستم… از آن دنياي مادي و راحت‌طلبي گذشتم و به دنياي درد و محروميت و رنج و شكست و اتهام و فقر و تنهائي قدم گذاشتم- با محرومين همنشين شدم، با دردمندان و شكسته‌دلان هم‌آواز گشتم، از دنياي سرمايه‌داران و ستمگران گذشتم و به عالم محرومين و مظلومين وارد شدم و با تمام اين احوال متأسف نيستم…
تو اي محبوب من- دنياي جديد به من گشودي كه خداي بزرگ مرا بهتر و بيشتر آزمايش كند- تو به من مجال دادي تا پروانه شوم، تا بسوزم، تا نور برسانم، تا عشق بورزم، تا قدرتهاي بي‌نظير انساني خود را به ظهور برسانم- از شرق به غرب و از شمال تا جنوب لبنان را زير پا بگذارم و ارزشهاي الهي را به همگان عرضه كنم، تا راهي جديد و قوي و الهي بنمايانم. تا مظهر باشم تا عشق شوم، تا نور گردم از وجود خود جدا شوم و در اجتماع حل گردم- تا ديگر خود را نبينم و خود را نخواهم- جزمحبوب كسي را نبينم- جز عشق و فداكاري طريقي نگزينم- تا با مرگ آشنا و دوست گردم و از تمام قيدو بندهاي مادي آزاد شوم…
تو اي محبوب من رمز طايفه‌اي- و درد و رنج هزار و چهارصد ساله را به دوش مي‌كشي- اتهام و تهمت و هجوم و نفرين و ناسزاي هزار و چهارصد سال را همچنان تحمل مي‌كني- كينه‌هاي گذشته و دشمني‌هاي تاريخي و حقد و حسدهاي جهانسوز را بر جان مي‌پذيري- تو فداكاري مي‌كني- تو از همه چيز خود مي‌گذري- تو حيات و هستي خود را فداي هدف و اجتماع انسانها مي‌كني و دشمنانت در عوض دشنام مي‌دهند و خيانت مي‌كنند، به تو تهمتهاي دروغ مي‌زنند و مردم جاهل را بر تو مي‌شورانند و تو اي امام لحظه‌اي از حق منحرف نمي‌شوي و عمل به مثل انجام نمي‌دهي و همچون كوه در مقابل طوفان حوادث آرام و مطمئن به سوي حقيقت و كمال قدم برمي‌داري- از اين نظر تو نماينده علي(ع) و وارث حسيني…ومن افتخارمي‌كنم كه در ركابت مبارزه ميكنم و در راه پر افتخارت شربت شهادت مي‌نوشم…
اي محبوب من- آخر تو مرا نشناختي! زيرا حجب و حيا مانع آن بود كه من خود را به تو بنمايانم- يا از عشق سخن برانم يا از سوز و گداز دروني خود بازگو كنم…، اما من- مني كه وصيت ميكنم- مني كه تو را دوست مي‌دارم…، آدم ساده‌اي نيستم!… من خداي عشق و پرستشم- من نماينده حق و مظهر فداكاري و گذشت و تواضع و فعاليت و مبارزه‌ام- آتشفشان درون من كافيست كه هر دنيائي را بسوزاند- آتش عشق من به حدي است كه قادر است هر دل سنگي را آب كند- فداكاري من به اندازه‌اي است كه كمتر كسي در زندگي به آن درجه رسيده است… به سه خصلت ممتاز شده‌ام:
1. عشق كه از سخنم و نگاهم و دستم و حركاتم و حيات و مماتم عشق مي‌بارد- در آتش عشق مي‌سوزم و هدف حيات را جز عشق نمي‌شناسم- در زندگي جز عشق نمي‌خواهم- و جز به عشق زنده نيستم.
2. فقر كه از قيد همه چيز آزادام- و بي‌نيازم و اگر آسمان و زمين را به من ارزاني كنند، تأثيري در من نمي‌كند.
3. تنهائي كه مرا به عرفان اتصال مي‌دهد- مرا با محروميت آشنا ميكند- كسي كه محتاج عشق است، در دنياي تنهائي با محروميت عشق مي‌سوزد و جز خدا كسي نمي‌تواند انيس شبهاي تار او باشد و جز ستارگان اشكهاي او را پاك نخواهند كرد و جز كوههاي بلند راز و نيازهاي او را نخواهند شنيد و جز مرغ سحر ناله‌‌‌هاي صبحگاه او را حس نخواهد كرد- به دنبال انساني مي‌گردد تا او را بپرستد يا به او عشق ورزد ولي هر چه بيشتر مي‌گردد كمتر مي‌يابد…..
كسي كه وصيت ميكند آدم ساده‌اي نيست ـ بزررگترين مقامات علمي را گذرانده ـ سردي و گرمي روزگار را چشيده ـ از زيباترين و شديدترين عشقها برخوردار شده ـ از درخت لذات زندگي ميوه چيده ـ از هر چه زيبا و دوست داشتني است برخوردار شده و در اوج كمال و دارايي همه چيز خود را رها كرده و به خاطر هدفي مقدس، زندگي دردآلود و اشكبار و شهادت را قبول كرده است.
آري اي محبوب من يك چنين كسي با تو وصيت ميكند…
وصيت من درباره مال و منال نيست ـ زيرا مي‌داني كه جيزي ندارم و آنچه دارم متعلق به تو و به حركت و موسسه است. از آنچه بدست من سريده بخاطر احتياجات شخصي چيزي برنداشته‌ام ـ و جز زندگي درويشانه چيزي نخواسته‌ام حتي زن و بچه‌ها و پدر و مادر نيز از من چيزي دريافت نكرده‌اند و آنجا كه سر تا پاي وجودم براي تو و حركت باشد معلوم است كه مايملك من نيز متعلق به تو است.
|
